Bức tranh năng lượng toàn cầu hiện Ä‘an xen bởi những gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt những vấn đề hiện hữu nhÆ° biến đổi khí hậu, các bệnh dịch, căng thẳng địa chính trị, hệ lụy từ cuá»™c xung Ä‘á»™t Nga- Ukraine… sở hữu thể làm loại chảy năng lượng thế giá»›i đổi hÆ°á»›ng.

Trong Ä‘ó, năng lượng tái tạo là “sắc nóng” Ä‘ang thu hút sá»± để ý của dÆ° luận, những nhà hoạch định chính sách, nhà kỹ thuật cÅ©ng nhÆ° những nhà hoạt Ä‘á»™ng khí hậu. Việc chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái hiện Ä‘ang phát triển thành xu hÆ°á»›ng quan trọng tại nhiều quốc gia trên toàn cầu, là chìa khóa để giải quyết cuá»™c khủng hoảng khí hậu đồng thời đảm bảo phát triển kinh tế vững bền.

Năng lượng tái hiện là gì?

Theo định nghÄ©a của liên hợp quốc, năng lượng tái tạo là năng lượng có nguồn cá»™i từ bá»—ng nhiên, tốc Ä‘á»™ bổ sung tốc Ä‘á»™ hÆ¡n tốc Ä‘á»™ tiêu thụ. chẳng hạn, ánh sáng mặt trời và gió là những nguồn được bổ sung liên tục. các nguồn năng lượng tái hiện dồi dào và sẵn sở hữu xung quanh ta. cung cấp năng lượng tái hiện tạo ra lượng khí thải phải chăng hÆ¡n phổ biến so sở hữu việc đốt nhiên liệu hóa thạch nhÆ° than, dầu, khí đốt…

tổ chức nghiên cứu và công nghệ TWI (Anh) Ä‘ã phân biệt sá»± khác nhau giữa năng lượng tái hiện, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo đấy, năng lượng tái hiện tá»›i từ những nguồn hoặc những giai Ä‘oạn được bổ sung liên tục, năng lượng sạch là những nguồn ko thải ra chất ô nhiá»…m nhÆ° carbon dioxide, còn năng lượng xanh là đến từ những nguồn thiên nhiên.

doanh nghiệp TWI cho rằng ko phải phần Ä‘ông cái năng lượng tái hiện đều thá»±c sá»± sạch hoặc xanh hoàn toàn. chả hạn, 1 số nguồn thủy Ä‘iện mang thể làm môi trường sống thiên nhiên bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bá»™ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái tạo thành sáu loại: năng lượng sinh vật học sở hữu nguồn cá»™i trong khoảng tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt mang nguyên nhân từ giai Ä‘oạn sinh nhiệt của chính trái đất; thủy Ä‘iện; năng lượng đại dÆ°Æ¡ng; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái hiện vá»›i thể được tiếp cận trong khoảng Ä‘a dạng hÆ°á»›ng khác nhau, nhÆ°ng Ä‘iểm chung của các khái niệm cho rằng năng lượng tái hiện tá»›i từ các nguồn tài nguyên được bổ sung liên tiếp và gần nhÆ° không cạn kiệt.

Sự dịch chuyển tất yếu

Trên thá»±c tiá»…n, năng lượng hóa thạch hiện được dùng Ä‘a dạng nhất, từ lâu Ä‘ã nhÆ° má»™t phần chẳng thể thiếu đối vá»›i hoạt Ä‘á»™ng kinh tế và phường há»™i. tuy nhiên, nguồn dá»± trữ nhiên liệu hóa thạch có ngừng, khi mà dân số và nhu nhà xí thụ năng lượng của thế giá»›i liên tiếp gia nâng cao. không những thế, việc khai thác, phân phối và tiêu dùng nhiên liệu hóa thạch Ä‘ã gây ra rá»™ng rãi tác Ä‘á»™ng xấu đối vá»›i môi trường.

Trong bối cảnh Ä‘ó, năng lượng tái tạo trong khoảng gió, mặt trời… sở hữu thể khắc phục cả 2 vấn đề trên mang nguồn cung đầy đủ vô tận và thân thiện môi trường. Điện cung ứng trong khoảng nguồn năng lượng tái tạo này cÅ©ng mang giá cạnh tranh hÆ¡n những nguồn Ä‘iện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra Ä‘a dạng việc làm cho. mang những đặc biệt trên, xu thế phát triển năng lượng tái tạo có thể làm bản đồ năng lượng toàn cầu được “vẽ lại”, thay đổi Ä‘áng kể trong những năm đến.

Theo Thống kê Năng lượng tái hiện 2021 – phân tách và dá»± báo đến năm 2026 của CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng Ä‘iện tái hiện toàn cầu Æ°á»›c lượng đạt 8300 TWh năm 2021, nâng cao khoảng 8% so có cá»™ng kỳ năm trÆ°á»›c và Ä‘ánh dấu mức nâng cao hàng năm cao nhất tính từ lúc 1970.

Trong ấy, Ä‘iện mặt trời và Ä‘iện gió Ä‘óng góp khoảng hai phần ba mức tăng trưởng năng lượng tái hiện. Công suất Ä‘iện tái tạo được cho rằng sẽ nâng cao tốc trong công Ä‘oạn dá»± Ä‘oán của Báo cáo IEA, chiếm sắp 95% mức nâng cao công suất Ä‘iện thế giá»›i tá»›i năm 2026.

trong khoảng năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái hiện dá»± Ä‘oán đạt nhàng nhàng 305 GW/năm đối có kịch bản cÆ¡ sở, có thể đạt 380 GW/năm đối sở hữu kịch bản tăng trưởng. tuy nhiên, để toàn cầu mang thể đạt phát thải ròng vào năm 2050, lá»›n mạnh công suất năng lượng tái hiện hàng năm cần tăng hÆ¡n 80% so có kịch bản vững mạnh Ä‘ó.

Điều này đồng nghÄ©a rằng các quốc gia cần tăng tốc hÆ¡n nữa trong việc theo Ä‘uổi xu hÆ°á»›ng năng lượng tái hiện, cố gắng hÆ¡n nữa để giải quyết những khó khăn về chính sách, thá»±c thi cÅ©ng nhÆ° nâng những cam kết khí hậu.

khuynh hÆ°á»›ng trên thế giá»›i

Dẫn đầu cuá»™c Ä‘ua tăng trưởng trong ngành năng lượng tái hiện là Trung Quốc – chiếm sắp 1 ná»­a mức tăng trưởng thế giá»›i về năng lượng tái hiện, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị trường này Ä‘ã chiếm gần 80% công suất tái hiện mở rá»™ng trên toàn toàn cầu.

Là đất nÆ°á»›c phát thải khí nhà kính hàng đầu và dân gần nhÆ° nhất thế giá»›i, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo vá»›i ý nghÄ©a Ä‘áng kể đối sở hữu tiêu chí khí hậu của toàn cầu nói chung.

Tháng 10/2021, nÆ°á»›c này ban hành hÆ°á»›ng dẫn theo Ä‘uổi mục tiêu đạt mức phát thải đỉnh Ä‘iểm đến 2030 và trung hòa khí thải carbon trÆ°á»›c 2060. Trung Quốc đặt mục tiêu nâng cao dần tá»· lệ tiêu thụ năng lượng ko hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trÆ°á»›c năm 2060 cÅ©ng dẫn tá»›i các chỉ tiêu lâu dài má»›i nhÆ° nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, tăng trong khoảng 530 GW năm 2020.

vá»›i EU, bằng cách thức theo Ä‘uổi thiên hÆ°á»›ng nâng cao tá»· lệ các nguồn tái tạo trong cÆ¡ cấu tiêu thụ năng lượng, các quốc gia EU có thể đảm bảo an ninh năng lượng, bá»›t phụ thuá»™c vào nguồn năng lượng nhập cảng trong khoảng Nga cÅ©ng nhÆ° thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch Ä‘ang trở thành đắt đỏ.

các nÆ°á»›c thành viên EU được yêu cầu thiết lập kế hoạch năng lượng và khí hậu đất nÆ°á»›c (NECP) cho quá trình 10 năm trong khoảng năm 2021-2030, nhằm xúc tiến chỉ tiêu của chÆ°Æ¡ng trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU Ä‘ã huy Ä‘á»™ng 20 tá»· Euro trong đợt phát hành trái phiếu lần đầu cho quỹ Next Generation EU, Ä‘ánh dấu đợt phát hành trái phiếu lá»›n nhất từ trÆ°á»›c tá»›i bây giờ ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU vá»›i mục Ä‘ích há»— trợ những nÆ°á»›c thành viên bình phục kinh tế hậu đại dịch, xây dá»±ng châu Âu theo hÆ°á»›ng xanh hÆ¡n, số hóa và linh Ä‘á»™ng hÆ¡n.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) Ä‘ã lên kế hoạch huy Ä‘á»™ng tổng cùng 800 tá»· Euro trong khoảng thị trường vốn thời kỳ 2021-2026, trong ấy góp má»™t phần vào tài trợ năng lượng tái hiện.

mang vị thế là má»™t trong các đất nÆ°á»›c hàng đầu toàn cầu về sản lượng năng lượng tái hiện, Mỹ tiếp tục theo Ä‘uổi các tiêu chí đầy tham vẳng và thá»±c thi những chính sách tÆ°Æ¡ng trợ phát triển năng lượng tái tạo lên mức cao má»›i.

Tổng thống Joe Biden Ä‘ã Ä‘Æ°a Mỹ trở lại sở hữu thỏa thuận Paris ngay sau khi nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so sở hữu mức của năm 2005, nâng cao gấp Ä‘ôi so có mức cam kết dÆ°á»›i thời chính quyền cá»±u Tổng thống Barack Obama.

Báo cáo của Bá»™ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời sở hữu thể chiếm tá»›i 40% nguồn cung Ä‘iện của nÆ°á»›c này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, nâng cao so mang mức hiện nay chỉ là 3%.

Mỹ đặt chỉ tiêu phân phối 30 GW Ä‘iện gió vào năm 2030, trở nên nền móng trong chiến lược đối phó sở hữu vấn đề nóng lên thế giá»›i, khá»­ carbon trong lÆ°á»›i Ä‘iện của Mỹ vào năm 2035 đồng thời tạo ra hàng nghìn việc làm.

Tháng 2/2022, Mỹ Ä‘ã tiến hành đấu thầu những cÆ¡ sở vật chất năng lượng gió ngoài khÆ¡i New York và New Jersey, là trận chiến thầu lá»›n nhất trong khoảng trÆ°á»›c đến giờ trong ngành này ở Mỹ và cÅ©ng là thÆ°Æ¡ng vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khÆ¡i trÆ°á»›c hết dÆ°á»›i thời Tổng thống Biden.

đến tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật sản xuất quốc phòng (DPA), đẩy nhanh thời kỳ phân phối công nghệ năng lượng sạch trong nÆ°á»›c, cho thấy cố gắng của Mỹ trong việc theo Ä‘uổi kế hoạch nâng sản lượng Ä‘iện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng Ä‘ang tiếp diá»…n thúc giục Quốc há»™i Mỹ thông qua giảm thuế và những khoản đầu tÆ° bổ sung nhằm nâng cao tốc quá trình sản xuất cÅ©ng nhÆ° khai triển năng lượng sạch tại nÆ°á»›c này.

những cam kết về khí hậu và thiên hÆ°á»›ng năng lượng tái tạo tại các quốc gia trên Ä‘ã ảnh hưởng Ä‘áng nhắc tá»›i sá»± chuyển dịch trong bức tranh năng lượng thế giá»›i nói chung và Việt Nam nói riêng.

thời kì qua, ngành năng lượng tái hiện của Việt Nam Ä‘ã ghi nhận các bÆ°á»›c chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam Ä‘ã và Ä‘ang đứng trÆ°á»›c các thời cÆ¡ to để Ä‘ón đầu thiên hÆ°á»›ng chuyển dịch sang năng lượng tái tạo. mang các định hÆ°á»›ng tÆ°Æ¡ng trợ trong khoảng chính phủ, cố gắng tận dụng cả nguồn lá»±c trong nÆ°á»›c và quốc tế cá»™ng việc học hỏi kinh nghiệm trong khoảng các quốc gia Ä‘i trÆ°á»›c sẽ là các Ä‘á»™ng lá»±c quan trọng để Việt Nam mang thể phát triển rẻ nguồn năng lượng tái hiện của mình, thay đổi bức tranh năng lượng đất nÆ°á»›c theo hÆ°á»›ng tích cá»±c hÆ¡n nữa.